هنرمحیطی
نقد نمایشگاه خلیل سمائی جابلو۸۹
انیستالیشن و پروفورمنس در شهرستان ها
به بهانه نمایشگاه آثار خلیل سمائی جابلو در گالری حجم سبزشهرستان قائمشهر عنوان نمایشگاه (... سیال) می باشد. با رویکردی از هنر جدید (انیستالیشن و پرفورمنس ) با دیدگاه سیال و روند کنش واکنش، تضاد بین دو نیروی سیاه و سفید یا اینکه با نقش های درهم آمیختگی خطوط و سر و ته بودن کاراکتر هایی که در فضای نمایشگاه دیده می شوند. ویاخطوط قرمز چه به صورت حقیقی یا مجازی استفاده شده است... انرژی های این نمایشگاه جنون، تعلیق، خشونت، ملایمت، تضاد، سکون، سیالیت ، عاشقی ومظلومیت بوده که به مخاطبین انتقال پیدا می کرد. سمائی تلاش کرده بود با استفاده از مدیا های مختلف به عناوین متفاوت با مخاطبین ارتباط برقرار کند. با پوشانیدن دیوار های اطاق ها وعناصر چیدمان (احجام، تابلو، سنگ وبند) و پرفورمنس ایده های خود را برای رسیدن به مفاهیمی جستجو کند. اتاقی با رنگ مشکی پوشانیده شده، و از سقف دست های آویزان است. (توسط چهل هنرمند جوان) و فرش کف اتاق با فیگور های از هم گسسته و پاره پاره شده بوم های خلیل که به صورت سرگردان و بی امان رها شده اند. اتاق دیگری پوشانیده شده از شخصیت هایی که توسط چاپ دستی روی بوم کار شده است، از کف تا سقف را به صورت تعلیق محاصره کرده اند. مثل اینکه از هم پاشیدگی کره ی که در وسط اتاق آویزان است، بیرون آمده اند و زمین در نابودی خود، دنیای جدیدی را ساخته است برای اعتراض به انسان ها. که بس است! یا اینکه دو تا شخصیت سیاه و سفید از تابلو ها پایین آمده اند و در ستیز با هم به اجرای مفاهیم : درهم تنیدگی، غلبه، تضاد، تسلسل، سیال و کشمکش را به نمایش بگذارند. در یک کنش واکنش تمام موضوع و مفاهیم و شیوه چیدمان نمایشگاه ما را به طرف بودن و نبودن، هستن و نیستن می کشاند، می رود اتفاقی بیافتد ولی نمی افتد. دستتانی برای نجات سقوط کرده ها می آید یا دستتان آسمانی دست نیاز، به طرف زمین می برد یا اینکه در رابطه سقف به کف بالا دستی ها به پایین دستی ها حمله می برند یا در پناهشان بر می آیند. شاید آینه ی جامعه بشری باشد که هنرمند تلاش بر آیینه گی کردن آن است. کاراکتر های نقاشی های سمائی اکثراً زنان می باشد و حدود 8 سال است در آثار او دیده می شود. خلیل برای پرفورمنس دو شخصیت سیاه و سفید که هر دو از جنس زن می باشد انتخاب می کند. مثل اینکه از تابلو ها پایین آمده اند تا مفاهیمی را بسازند.شاید هم درک بهتری از پیرامون داشته باشند. بازیگر سفید با دستان سیاه و آلوده و بازیگر مشکی با دستان سفید، گریم شده اند. باز هم سیال بودن مفاهیم را پر رنگ می کنند. هنرمند تلاش کرده است در هم آمیختگی و کشمکش بین نیرو های منفی و مثبت را ساماندهی کند. فیگور های زنان معلق در فضا در بخشی از نمایشگاه پر از توهم و در بخشی از آن دارای امید است که زنان با حس مادرانه خیلی سیال و روان برای دریافت خواسته ای حرکت می کند و این تضاد جنون خاصی را در فضای نمایشگاه حاکم می کند. گاهی می میراند و گاهی می زاید. اغراق استفاده از تضاد سیاه و سفید و استفاده از گیره های قرمز برای آویزان کردن لاشه های فیگور ها بر روی طناب قرمز که خلاقیت هنرمند را تایید می کند. واستفاده از امکانات دم دستی جهت رسیدن به مفاهیم ذهنی عبوری موفق است. اما شتابزدگی خلیل در بکارگیری چند زبان تصویری که به نوعی خواسته که با زبان رسانه معاصرحرف بزند. هنرمند را به مرز خطرناکی چون عدم وحدت نزدیک می سازد، ولی با وجود پذیرش جمع این آثار متنوع توسط اکثر بازدیدکنندگان این طور نشان می دهد که مزاق دیداری معاصر در حال دگرگون است و دوست دارند. مدیا ها ی مختلف را تجربه کنند. لازم بذکر است. محل برگزاری نمایشگاه مناسب آثار نبوده است. فضا خیلی کم بوده و حضور چند صد نفری بازدید کنندگان در افتتاحیه نمایشگاه باعث شده در اجرا مشکل ایجاد کند. تراکم آثار نصب شده در نمایشگاه نسبت به فضا زیاد و بزرگ به نظر می رسید. احساس می شد بعضی از آثار نصب شده زمینه ای برای آثار دیگر به کار رفته است. این کاربرد و مکان به وحدت گفتمان هنرمند آسیب می رساند.
باقرشعبان نژاد |